Gelişimsel Kalça Displazisi Nedenleri ve Belirtileri

Femur denilen uzun bacak kemiğinin başının kalça ekleminde olması gereken yerin (asetabulum) dışında olmasıdır.
Her zaman konjenital yani doğumsal değildir. Bu nedenle “doğuştan” yerine “gelişimsel” ifadesi daha doğru bir ifadedir.

Doğum öncesi dönemde, doğum sırasında, veya doğum sonrası dönemde gelişebilir.

Üç alt grubu vardır:

1. Femur başı tamamen çıkıktır.
2. Femur başı yerinde olmakla beraber bir bölümü yer değiştirmiştir.
3. Femur başı yerindedir ancak kolaylıkla yerinden çıkabilir.

Görülme Sıklığı:
1000 canlı doğumda 1-4 sıklığında görülür.
Kız bebeklerde 4-5 kat daha fazla görülür.
Sol kalçada görülme sıklığı daha yüksektir. İkinci sıklıkta ise çift taraflı kalça çıkığı görülür .

Nedenleri;

Fizyolojik faktörler: Kalça çevresi bağ gevşemesine neden olan durumlar.
Asetabulum gelişimindeki anormallikler: Femur başının, yerleştiği yer olan asetabulumun anatomik yapısına uygun bir gelişim göstermesi gerekir. Aksi takdirde stabil olması mümkün değildir. Asetabulumun yeterli gelişmemesi kalça çıkığı ile sonuçlanabilir.
Mekanik faktörler: Makat geliş doğumlarda ( Doğum esnasında bebeğin başı ile değil de poposu ile doğması) fizyolojik duruş bozulur. Bu durum kalça çıkığına neden olabilir.
Oligohidramnios : Yani bebeğin rahimde içinde bulunduğu kesedeki sıvının azalması
Doğum sonrası çevresel faktörler: En önemlisi ‘kundak’ tır. Kesinlikle kaçınılmalıdır.

Belirtileri nelerdir:
Gözlemle herkesin farketebileceği belirtiler şunlardır:

1. Yenidoğan bebeklerin kalça ve dizleri fizyolojik olarak bükülü pozisyondadır. Yeni doğan bir bebeğin kalça ve dizlerini rahatça salması ve düz pozisyona getirmesi akla kalça çıkığını getirmelidir.
2. Her iki bacak yan yana pozisyonda bacak çizgileri-kıvrımları karşılaştırılır. Çıkık olan tarafta çizgiler daha derin ve daha yukarıdadır.
3. Kalça ve dizler 90 derece bükülü iken her iki dizin aynı seviyede olması gerekir. Şayet tek taraflı kalça çıkığı varsa o taraftaki diz diğerine göre daha aşağıda gözükür.
4. Kalça çıkıklı bebeklerde bacak daha dışa doğru pozisyonda durur.
5. Yürüme gecikmesi, ördek yürüyüşü: Kalça çıkıklı çocuklar yaşıtlarına göre daha geç yürürler.

Bu belirtilerin dışında doktor muayenesi ile bazı testler yaparak tanı konulur.

Normal yenidoğanlara göre kalça çıkığı açısından risk taşıyan bebekler;

1. Ailesinde kalça çıkığı olan bebek
2. İlk doğan kız bebek ve makat gelişle doğan bebek
3. Makat geliş nedeniyle sezaryenle doğan bebek
4. Bebeğin içinde bulunduğu kesede sıvı azlığı
5. İkiz ya da çoğul gebelikten doğan bebek
6. Boyun kaslarının bir tarafta kısa olduğu bebekler (Tortikollis)
7. Kafatasının arka kısmında yassılaşma (Plagiosefali ) olan bebekler
8. Omurganın doğuştan bozuklukları
9. Ayak deformiteleri olan bebekler

Tanısı nasıl konur:

• Muayene
• Ultrasonografi
• Röntgen filmi

Tedavisi nasıldır:

0-6 ay : En sık tercih edilen tedavi Pavlik bandajıdır. Dinamik bir ateldir. Kalça hareketlerine izin verir. Sadece femur başının kalça ekleminden çıkmasına sebep olan iki harekete izin vermez.

6-18 ay : İlk yapılacak yöntem anestezi altında kalçayı yerine oturtup alçıya almaktır.

Eğer bu yöntemler başarılı olmaz ise açık ameliyat kaçınılmaz olmaktadır.